Orain 22 urte hil zuen ETAk Priede. Jose Ignacio Asensiok azpimarratu du daukagun demokrazia Priede bezalako sozilistek egindako lanari esker dela. Gaineratu du haren heriotza ez zela ziklo politiko baten ondorio izan, ETAren arrazoi gabekeriaren ondorio baizik.
Gaur 20 urte bete dira polizia nazional batek eta haren semeak tiroz eta labankadaz hil zutenetik, M-11ko atentatuen ostean 'ETA EZ' zioen kartel bat jartzeari uko egin ziolako. Donibane auzoan zeukan dendako atarian egin dute omenaldia, Joseba Asiron Iruñeko alkatea bertan zela.
Angel Berrueta Valeriano de la Peña polizia nazionalak eta haren seme Miguel Jose de la Peñak hil zuten, ETA M-11rekin lotzen zuen kartel bat zintzilikatzeari uko egiteagatik. Bi hamarkada beranduago, Berrueta ez dute oraindik motibazio politikoaren biktima gisa aitortu.
Espainiako Gobernuak Euskadin duen ordezkari berriak, Euskadiko administrazio zentralaren ordezkari nagusi gisa egin duen lehen ekitaldi ofizialean, "bizikidetza demokratikoan sakontzeko" eta Euskadiko eta Espainiako aniztasunarekin duen konpromisoa erakutsi du.
Bi hamarkada geroago, Aitziber Berrueta alabak argi dio: "Ez da justiziarik egin. Hiltzaileak epaitu zituzten, baina hilketaren arduradun nagusia Espainiako Gobernua da". Angel Berruetak motibazio politikoko biktimaren aitortzarik gabe segitzen du.
M11ko atentatuek 193 hildako eta 1.800 zauritu utzi zituzten. Gaurko biktimen omenez deituta zeuden omenaldietako batean, M11 biktimen elkarteak salatu du PPk ETArekin loturak egiten jarraitzen duela, eta jihadismoaren biktimen omenezko memoriagune bat sortzea eskatu du.
Lehergailuek 193 hildako eta 1.800 zauritu utzi zituzten Madrilgo aldirietako trenetan. Gaurko biktimen omenez deituta zeuden omenaldietako batean, M11 biktimen elkarteak salatu du PPk ETArekin loturak egiten jarraitzen duela, eta jihadismoaren biktimen omenezko memoriagune bat sortzea eskatu du.
Espainiako Gobernuko presidenteak terrorismoaren biktimak gogorarazteko beharra aldarrikatu du, baina baita Giza Eskubideak defendatzeko eta terroristek amaitu nahi duten Zuzenbide Estatua indartzeko ere (adierazpenak gaztelaniaz).
Arabako erakundeek elkarretaratzea egin dute Gasteizko Udalaren aurrean, eta Eusko Jaurlaritzak bat egin du elkarretaratze horrekin. Iruñean ere terrorismoaren biktima guztiak izan dituzte gogoan.
Jatorri errumaniarreko emakume honek zauri oso larriak izan zituen M-11ko atentatuan. Erredura handiek eta ebakuntza ugariek utzitakoak baino zauri psikologikoek eragin diote minik haundienak. Horrek eta politikariek biktimez egin zuten erabilpenak eragindako amorruak
Amaia Etxezarreta, Aitziber Fernandez (ETB), Aritz Agirre (Euskadi Irratia) eta Ainara Torre (Radio Euskadi) kazetariek 2004ko martxoaren 11ko atentatuak gogora ekarri dituzte. Madrilen lanean zeuden.
Gainera, argi urdin batekin argiztatu dute zerua 2004ko atentatuetan hildako eta zauritutako pertsonak ohoratzeko. Gune berriak 2.000 metro koadro ditu, nahiz eta irekiera egun honetan 1.200 metro soilik bisitatu ahal izango diren.
2004ko martxoaren 11ko atentatuan hil eta zauritutako pertsonen omenez, gune berri bat irekiko du 20. urteurrenaren bezperan Madrilgo Erkidegoak, Atochako tren geltokitik gertu. Hain justu, kanpoaldean zegoen oroigarriaren azpian kokatuko dute gune berria.
Arrasaten egin duten omenaldian izan da Eneko Andueza PSE-EEko idazkari nagusia. Eskerrak eman dizkio EH Bilduko alkateari bertan egoteagatik, eta bere koalizioak gizartearekin oraindik ere zor handi bat duela esan dio.
Montserrat Solerrek, Francisco Alamedak eta Eulogio Pazek, M11ko biktimak, kritikatu egin dute batzuek oraindik ere atentatuen egiletzari buruzko konspirazioaren teoriak hauspotzen jarraitzea, biktimei "zauriak ixten" uzten ez dielako.
Eguerdian egin dute ekitaldia, haren omenez Hernanin jarritako monolito eta plakaren ondoan. Lore eskaintza eta minutu bateko isilunea ere egin dituzte.
Arabako hiriburuan bien omenez jarritako monolitoaren aurrean egin dute lore-eskaintza egin dute. Fernando Buesa eta Jorge Diez 2000ko otsailaren 22an hil zituen ETAk bonba-auto batekin.
Eusko Legebiltzarrak minutu bateko isilunea egin du ETAk eta Komando Autonomo Antikapitalistek hildako Fernando Buesa eta Enrique Casas buruzagi sozialistak gogoratzeko.
ETAk hil zuen Montxo Doral ertzainaren kasua berriro ireki du Auzitegi Nazionalak, atentatuaren egilea Iratxe Sorzabal izan zela uste baitute. Halere, Cristina Sagarzazu Doralen alargunaren aburuz, ez da justizia egingo.
Besteak beste, Jose Barrionuevo ministro ohia, Adolfo Suarez Illana PPko kidea eta Manuel Valls Frantziako lehen ministro ohia izan dira ETAk hildako sozialistari egindako omenaldian.
PPko legebiltzarkide ohi eta Donostiako Udaleko zinegotzia 1995eko urtarrilaren 23an hil zuen ETAk, Gipuzkoako hiriburuko taberna batean. Gaur Eusko Legebiltzarreko talde guztiek minutu bateko isilunea egin dute bere omenez.
2016 eta 2019 artean erakunde armatuaren 95 presori egindako omenaldiengatik biktimak umiliatzea egotzita ETAko presoei eta Sortuko kideei irekitako auzia berriro ireki du Auzitegi Nazionaleko epaileak. Telegram-i Sorturen bi txaten eta Sareren baten titulartasunari buruzko informazioa eskatu dio.
Pello Otxandianok adierazi duenez, bere belaunaldiak, etapa horretan "erantzukizun pasibo eta aktiborik" ez duenak, ekarpen bat egin dezake "biktima guztien sufrimenduaren aitorpenaren memoria anitza" lortzeko, "salbuespenik gabe".
PPk Donostian antolatutako Gregorio Ordonezen II. Jardunaldien itxiera ekitaldian, Ordoñezen figura goratu du Javier de Andres Euskadiko PPko presidenteak.
ETAk duela 23 urte hil zuen Ramon Diaz Donostiako Itsas Komandantziako sukaldariaren senide eta lagunek haren omenezko ekitaldia egin dute Loiola auzoan.
Manuel Zamarreño Errenteriako PPko zinegotzia 1998ko ekainaren 25ean bonbaz hiltzeagatik epaitu dituzte ETAko buruzagi ohiak. Atentatu horretan Ertzaintzaren bizkartzain bat ere zauritu zen.
Gregorio Ordoñez Donostiako PPren zinegotzia ETAk erail zuela 29 urte bete dira, eta, urteurrena baliatuta, Aieteko Kultur etxean, bere aldeko 'Bizitza Posiblea' erakusketaren baitan, hitzordua egin du 'Faktoria'-k haren alargunarekin: Ana Iribarrekin.
Lagunaren hilketaren lekukotza kontatu ostean, PSE-EEren idazkari nagusi eta lehendakarigaiak txalo zaparrada jaso du Coruñan, PSOEren Konbentzio Politikoan. "Inoiz ez utzi inori sozialistei buruz horrela hitz egiten. Gu duintasunaren adibide gara, askatasunaren defentsaren adibide", esan du.
Aiete Jauregian omendu dute, politikariaren inguruko erakusketa dagoen tokian. Besteak beste, Ana Iribar (Ordoñezen alarguna) eta Denis Itxaso Espainiako Gobernuko ordezkaria izan dira bertan.
Ekitaldian Miguel Angel Blanco Fundazioko presidenteak, Cristina Cuestak, eta hainbat erakundetako ordezkariek hartu dute parte, Maider Etxebarria alkatearekin batera.
Urtero abenduaren 23an egin ohi duten bezala, terrorismoaren biktimen senideek ETAk hildako pertsona guztien omenezko lore-eskaintza eta ekitaldia egin dute Atares gogoratzeko plaka dagoen lekuan.
Iñigo Urkullu Zumaian izan da Korta enpresaren 60. urteurrena ospatzeko antolatutako ekitaldian. Lehendakariak gogorarazi duenez, ETAk hildako Joxe Mari Korta enpresaria "askatasunaren eta demokraziaren ikur bihurtu zen, bere gogoz kontra".
Duela 28 urte hil zituzten Iñaki Mendiluce eta Jose Luis Gonzalez ertzainak. Gaur omenaldia egin diete Beasaingo ertzain-etxean, haien oroimenez jarri zuten monolitoan.
Egun hau 2010etik ospatzen da Euskadin, ETAk inor hil ez zuen egutegiko egun bakarra baita. Ekitaldia, aurreko urteetan bezala, "Gauerdiko Iparrorratza" biktimen omenezko eskulturaren aurrean egin da, Legebiltzarraren sarreran.
Hauek izan dira: Lisardo Calo, 1979an Guardia Zibilaren tiro batek zauritu zuena; Luis Maria Ralla Arruti, 1972an atxilotu eta torturatu zutena 19 urte zituela; eta Olatz Etxabe, Iñaki Etxaberen alaba, Batallon Vasco Españolek 1975ean Kanpazar gainean zuen tabernan tiroz hil zuena.