Gizartea -
DELITUAK
Esku-hartzeak egin zaizkien adingabeen delitu-berrerortzea % 18ra jaitsi da
Delitu ohikoenak indarkeriazko lapurretak (% 19), lesioak eta indarrezko lapurretak (% 12 bakoitza) eta familia- edo genero-indarkeria (% 10) dira.
AGENTZIAK | ERREDAKZIOA
Maria Jesus San Jose Eusko Jaurlaritzako Justizia sailburuak adierazi duenez, hezkuntza esku-hartzeak egin zaizkien adingabeen delitu-berrerortzea % 18tik beherakoa da, 2014-2018 bitartean aztertutako Gazte Justiziako IV. Planean jasotzen den bezala. Hori ez dator bat plan horietako lehenengoaren datuekin, % 28koa izan baitzen berrerortzea.
Delitu ohikoenak indarkeriaz edo larderiaz egindako lapurretak (% 19), lesioak eta indarrezko lapurretak (% 12 bakoitza) eta familia- edo genero-indarkeria (% 10) dira.
San Josek Gazte Justiziako IV. Planaren ebaluazioa aurkeztu du. Kriminologiaren Euskal Institutuak (IVAC/KREI) egindako plan horrek arau-hausle adingabeen hezkuntza esku-hartzeen "eraginkortasuna" berresten du. Dokumentuak nabarmendu duenez, delituzko berrerortzeak % 18tik behera jarraitzen du.
Justizia titularrak gogorarazi duenez, ebaluazioaren helburuetako bat adingabe arau-hausleei egiten zaizkien hezkuntza esku-hartzeen eraginkortasun maila zehaztea da.
Haren ustez, emaitza horrek Gazte Justiziaren V. Plana abian jartzera gonbidatzen du, "ilusio berrituarekin", 2019-2023 aldirako 105 milioi eurotik gorako zuzkidura aurreikusten duena.
Lehentasunak eta joerak Ines Ibañez de Maeztu Justizia zuzendariak zehaztu ditu. "Neurriak betearazteko eskaerak ugaritu egin direla ikusten dugu, eta, aldi berean, ingurune irekian esku hartzeko eredua eta gurasoen aurkako indarkeria kasuen garrantzia gero eta handiagoa", gaineratu du.
Ebaluatutako aldian (2014-2018) 2.101 neska-mutil arau-hausle izan dira neurri irmoren bat bete behar izan dutenak, 3.998 guztira. Aztertutako epean adingabe bakoitzeko neurri irmoen proportzioa % 1,9koa da.
1.339 pertsonari neurri irmo bakarra ezarri diete (% 64) eta beste 388ri bi neurri irmo ezarri dizkiete (% 19). Beste muturrean, 218 pertsonak lau neurri irmo edo gehiago bete dituzte aztertutako aldi osoan, hau da, mutilen eta nesken guztizkoaren % 10.
Profil psikosoziala
Profil psikosozialari dagokionez, EAEn jaiotako eta jatorrizko familian bizi den gizonezkoa da gehienbat. Guraso-arretarik ezari, toxikoen kontsumoari eta gurasoek edo erreferentziazko figurek kontrolik ez izateari lotutako arrisku-aldagai garrantzitsuak hautematen dira.
Eskolako mailari dagokionez, talde garrantzitsu bat eskolatu gabe dago edo adinagatik egokituko litzaiekeenaren azpiko mailetan. Berdinen taldeak ere gabeziak ditu, eta gehienek ez dute antolatutako aisialdiko jarduerarik egiten.
Bitartekaritza-prozesuek gero eta presentzia handiagoa dute EAEko Adingabeen Epaitegietan. Jarduketa guztietatik (5.810 aztertutako aldian) bitartekaritzak % 31 dira (1.812), eta neurriak, berriz, % 69 (3.998). Egindako bitartekaritzek emaitza positiboa izan zuten kasuen % 79an (1.433).