Lurra

Satlantisek, lurra behatzeko teknologia aurreratuen hornitzaileak, arrakastaz jaurti du Horazio satelitea, dagoeneko zabalduta eta orbitan dagoena.

Hazien Bobeda Globala mundu osoko milaka labore-landareren haziak biltzen dituen biltegi bat da. Planetako hazi guztien "segurtasun-kopia" moduko bat gordetzea da helburua. Horrela, hondamendi baten aurrean, laboreen biodibertsitatea salbu egongo da.

Ozeano Artikoan, munduko beste latitudeetan baino azkarrago aldatzen ari da klima, eta itsaslasterretan eta izotzetan izaten ari diren aldaketek eragina dute Lurreko beste tokietan.

LUR-1 proiektua Added Value Solutions (AVS) enpresa ari da garatzen Arabako Parke Teknologikoan, duela hiru urtetik. Lurra behatzea eta argazkiak ateratzea izango du helburu.

Ozono-geruzak Antartikaren gainean duen zuloa handitu egin da aurten, eta inoiz erregistratu den handienetakoa da, Europako Koperniko sistemako Sentinel 5P satelitearen neurketen arabera.

Azken urteetan La Niña fasean izan gara, baina 2023ko bigarren erditik aurrera, El Niño nagusituko da. Horrek, berotze globalarekin batera, are uda beroagoak ekarriko ditu.

Ingurumenaren narriduraren mugara iritsi dela Lurra planeta diote zientzialariek Nature aldizkarian argitaratutako azken txostenean. Noelia Zafra ikerlariak (Basque Center for Climate Change) egoera azaldu eta konponbideen berri eman du.

Aireratzea aurreikusitakoa baino sei minutu beranduago gertatu da, kohetearen presurizazio arazo baten ondorioz, Texaseko Boca Chica hiriko Space Xen Starbasetik.

June Ansoleaga "Eguraldia" saioko aurkezleak berotegi efektuaren gako nagusiak azaldu dizkigu, eta, besteak beste, modu naturalean sortzen dena eta giza jarduerak eragiten duena bereiztu behar direla azpimarratu du.

Adituek uste dute horrek egunaren iraupenean eta itsas mailan eragina izan dezakeela, baina ohartarazi dute ez duela katastroferik eragingo. Javier Armentia astrofisikariak gaiaren inguruko zalantzak argitu dizkigu.

17:40ean UTC ordutegian itsasoratu da Ozeano Barean, Behe Kaliforniako kosta parean. Lurraren eta Ilargiaren artean gizakiak garraiatzeko sistema garatzeko lehen urratsa eman du misio horrek.

Eusko Jaurlaritzako aholkulariaren ustez, espektatiba eta anbizio gutxirekin hasi zen COP27 klimaren goi bilera. Isurien murrizketetan mugarik ezarri ez izana kritikatu du Goenagak.

Stefano Balbi Ikerbasqueko ikertzailea da, jasangarritasunaren gainean, BC3n; esan digunez, alternatiba da, besteak beste, nitrogenoaren, fosforoaren eta potasioaren industria ekoizpenean iturri fosilen erabilera murriztea.

Txinak urriaren 31an ontzi horren bidez orbitan jarri zuen bere Estazio Espaziala osatzeko azken modulua. Ondoren ontziaren zati bat kontrolik gabe erortzen utzi du. Pieza horrek 20 tona ditu, 31 metroko altuera eta 28.000 kilometro orduko abiaduran mugitu da.

Stefano Balbi Ikerbasqueko ikertzailea da, jasangarritasunaren gainean, eta eitb.eus-i bere iritzia azaldu dio. Esan duenez, planetan dugun eragina aztertzeko, biztanleria kontuan izan behar da, baina, halaber, beste eragile batzuk ere.

Sumendiak indarrean, uholdeak leku askotan, eta ekaitz bortitzek irudi eder bezain izugarriak eragin dituzte. Krisi klimatikoak ere bere arrasto ezabaezina utzi dio azken hatsean den urte honi.

Ainhoa Alonso EHU-ko geologoak munduan zehar dauden sumendien lehertarazteko arrazoi ezberdinak azaldu dizkigu. Jakin dezakegu sumendi bat noiz lehertuko den?