Jorge Brantmayer Baionan: argazkiak azalaren eta hitzen artean

Pablo Nerudak zioen bezala, "zugan izkutatuta dauden gauzak kanpora itzultzen dira". Jorge Brantmayer argazkilari txiletarraren lana Baionan ikus daiteke egunotan Les Translatines jaialdiaren baitan.

"Muchedumbre" du izena erakusketaren egitasmoari aurre egin baino lehen, Errobi ibaia inguratzen duten kaleetan dauden zuri-beltzeko erretratu anonimoei egin behar zaio aurre. Euskal Herriak horrelako erretratuak espazio publikotik ("politikoa", esan beharko litzateke) kanpora bota ditu.

Bere altxorrak gordetzea nahiago duen hirian, artea ilunabarretik atera duten eskuen lana baloratu behar dugu, oinezkoei isiltasun momentu bat eskaintzeko. Bestea ez da amesgaizkoa, ezta ametsa, ezta begibistakoa den adiskidetasuna ere. 

Jorge Brantmayerrek egindako 400 argazkitako aukeraketa bat da eta horietatik hainbat helmuga ageri dira eta baita hitzik gabeko hainbat istorio ere.

Bere pentsamenduak eta gureek lotuta ageri dira, elkar behar duten bi maitale bezalaxe.

Eta gizatiarra berriz loratzen da, lotsa eta beldurraz negar egin beharko luketen ispiluak gorrotatzeko. Identitate nazionalaren inguruko barne-gatazka penagarrietatik, ke ilunezko lainoetara.

"Bizitzea eragiten duten hitzak dira. Eta hitz errugabeak dira. Beroa hitza, konfidantza hitza. Amodioa, justizia eta askatasuna hitza", esan zion Paul Eluardek Neruda lagunari.

Urriaren 5etik 30era bitartean, Baionan lehen aldiz eta gero Santiagon, arima berotzen duten hitzen zerrendara gehitzen da "Muchedumbre", "adorea eta deskubritu hitzak bezalaxe. Baita anaia eta lagun min hitzak ere".

"Ez nekien arimaren argazkirik atera zitekeenik", esan zuen duela gutxi Jorge Brantmayerrek "Muchedumbre" erakusketako argazkiak ikusi ostean.

"Honek ez dauka batera interesik han, lan honek ez du laguntzarik jaso, ezta finantziaziorik ere", esan du Jorge Brantmayerrek, "baina nazioarteko primizia honek egoera desblokeatu du, kanpoko begirada honek beraien begiak ireki ditu".

Urtarrilean Santiagon izango da pertsona anonimoen argazkiz osatutako erakusketa hau. Beltzak eta zuriak, burgesak eta maputxeak, emakumeak eta gizonak, langileak eta elbarriak: museo baten paretan eskegita edota erakusketa batean, Baionan urri osoan zehar jaso duten bero bera jasoko dute erretratu horiek.