Olatz Urkia

Lai Ching-te buru duen Alderdi Progresista Demokratikoak hauteskundeak irabazi dituela jakin berritan, herritarren iritzia bildu du ETBk. Helduenak gustura daude emaitzekin, baina gazte askok zalantzak agertu dituzte.

Chicagoko Unibertsitateak egindako ikerketa baten arabera, txinatarren bizi-itxaropena bi urtez luzatu da kutsaduraren aurka egiten ari
diren borrokari esker.

Gurean bezala, Txinan ere gero eta sarriago dituzte beroaldiak. Aurtengo uda hasiera azken sei hamarkadetako beroena izaten ari da, batez ere iparraldean. Beijingen, esaterako, 40 gratudik gorako tenperaturak dituzte.

Txinan bereziki zorrotzak dira azterketak zaintzen. Batetik, era guztietako frogak egiten dizkiete ikasleei nortasuna ziurtatzeko. Eta bestetik, azterketa kopiatu ezkero, kartzelara joan daitezke.

Askotan errepikatu den historia da. Lehiakortasuna oso gogorra da, eta depresio kasu larriak bizi dituzte musikariek. Moonbinena da azken kasua.

Pekingo ospitale batean izan den suteak gutxienez 29 hildako utzi ditu. Dirudienez eraikinaren barnean egiten ari ziren obretan sortutako txinpartek eragin dute sutea eta 12 pertsona atxilotu dituzte.

Xi Jinping Txinako presidenteak, bestalde, "zentzuzko jarrera" eskatu die bi aldeei, Ukrainako gerrak okerrera egin ez dezan.

Pandemia hasi zenetik Txinak turistentzat mugak itxita izan ditu, baina gaurtik aurrera, berriro, turista bisa eskatzeko aukera zabaldu dute.

Beijindik etorri berri da Olatz Urkia EITBko berriemailea, handik irten gabe hiru urte igarota. Etxerako buelta honetan Olatzek bere lehen eleberria dakar besazpian. "El búho de Ravel" izenburua du eta Ukrainan eta Errusian ikasketak egiten ari zela hasi zen liburua idazten. 

Asteburuan milaka pertsonak konfinamenduen amaiera exijitu dute. Manifestatzaileen artean, kezka sentitzen da gaur. Batzuk ekonomikoki oso gaizki pasatzen ari dira pandemian. Psikologikoki ere, konfinamenduak eragin handia du.

Txinan gertatzen ari diren ezohiko protestak lurralde osora zabaldu dira, eta Gobernua segurtasuna biderkatuz ari da haiek itotzeko ahaleginean. ''Zero covid" politikaren aurka altxatu dira milaka lagun, Tiannamengo erreboltetatik izan diren protestarik handienetan.

Txinan covid kutsapen olde handia sufritzen ari dira azken egunetan. Bart 31.444 kasu zenbatu dituzte eta Beijingen ere, gaixoen zifra gorantz doala ikusita, neurri zorrotzenak sartu dituzte indarrean. 

Txinan, covid zero politikak arazo psikologiko ugari eragiten ari dira. Etxebizitza batean positibo kasu bat antzemanez gero, eraikin osoa konfinatzen dute. Psikologoek alarma gorriak piztu dituzte, besteak beste, suizidioak areagotzen ari direlako.

Txinan, kotxe elektrikoen gorakada sekulakoa da, Gobernuak sustatu egin du eta. Dagoeneko munduko lehen merkatu bihurtu da sektore honetan: azken hilabeteotan, matrikulatzen diren kotxe berriei dagokienez 3tik 1 elektrikoa da eta gora egiten jarraitzen dute salmentek.

Gertatzen ari dena oso larria dela salatu dute giza eskubideen defendatzaileek. Duela urtebeteko estatu kolpetik junta militar batek agintzen du herrialdean, eta herria kaos egoeran dago.

Atxilotuak poliziari kontatu dionez, ez zegoen "pozik" lehen ministro ohiarekin eta hiltzea erabaki du. Itxura batean, etxean egindako arma batekin eraildu agintari ohia.

Txinan omicron aldaerak ekarri dituen neurri zorrotzak leuntzen hasi dira. Shanghai joan den astean atera zen konfinamendutik eta gaur Beijingen ere jatetxe, gimnasio eta eskolak irekitzen hasi dira. Hala ere, hainbat neurri oraindik mantendu egiten dira.

Shanghai hiriko biztanleak kalera atera dira lehendabiziko aldiz bi hilabetetan. Amaitutzat eman dute Covid konfinamendu zorrotza, eta berriro ere, kalea zapaltzeko aukera izan dute.

Txinako Xinjianen uigurrek, gutxiengo musulmanak jasaten dituen errepresioa eta jazarpena baieztatzen dute milaka dokumentuk. Talde batek Txinako poliziari hackeatu dizkio. Dokumentuok publiko egin dira.

Wuhanen hasieran bizi izan zuten oldeaz geroztik izan duten kutsatu kopururik handiena sufritzen ari dira Txinan. 1.900 baieztatu dituzte herrialde osoan; portzentai txikia da, baina kutsarik gabeko estrategiarekin jarraitzen dutenez, kasu horiek nahikoa izan dira hiri osoak erabat ixteko.

Txinako Batzar Nazionala bildu da gaur. Herrialdeko aurrekontuak adostu eta lege berriak aurkezteko egiten da batzarra, urtero.

Txinan Giza eskubideak urratzen direla salatzeko, Estatu Batuek eta Britainia Handiak, mendebaldeko beste herri batzuekin batera, boikot diplomatikoa abiatu dute eta ez dute ordezkari politikorik bidali Beijinera.

Glasgowen haize eta eguzki energinaren ahalmena 1.200 gigawattera eramatea jarri dute helburu gisa. Hori lortuz gero, 2030 urtean Txinak sortuko luke munduko energia eolikoaren bi heren.

Txinako Evergrande enpresa handiak oraingoz kiebra atzeratu egin du. Baina, bertan, Txinan eta mundu mailan, orohar, inbertsoreen artean urduritasuna dago, enpresa hori erortzen bada, beste askori eragingo diolako.

Wuhanen, covid-19ak jota ingresatuta egondako 1.200 gaixori jarraipena egin diete, urtebetez. Pazienteen erdiek osasun arazoak dituzte oraindik, eta ikerketak frogatu du koronabirusak uste zena baino ondorio psikologiko latzagoak dituela.

Txinan 17 hilabete iraun duen bidaia luze eta arraroa egin duen elefante taldea itzuli da euren ohiko bizilekura.

Duela 70 urte Tibet Txinaren parte bihurtu zuten. Urteurrena ospatzeko Xi Jinpingek bisita historikoa egin du eskualde autonomora. Kritikoen ustez, ordea, ez dago ospatzeko ezer.

Azken hiru egunotan normalean urte oso batean egiten duen euri kantitatea izan dute Henan eskualdean eta uholdeek guztiz hartu dituzte 12 hiri.

Txinako alderdi komunistak 100 urte bete zituen ostegunean, eta Xi Jinping presidentearen hitzetan, Txina gaur egun lehen potentzia izateko gertu badago, alderdi komunistari esker izan da.

Txina espazioan bere estazio propioa edukitzetik gertuago dago. Bere estazioa 2022 urterako prest egotea espero du eta gaur jaurti du lehen modulua.

Txinak 55 herrialderi bidali dizkie covid-19aren kontrako txertoak, horietako batzuei dohainik. Taiwanek txertoa diplomazia egiteko erabili duela leporatu dio herrialdeari.