Ekonomia -
Oxfam Intermonen txostena
Munduko biztanleriaren % 1ak gainerako % 99aren aberastasunaren halako bi pilatzen ditu
Oxfam Intermonek Davoseko Udal Foro Ekonomikoan aurkeztu duen txosten baten arabera, 1.700 milioi langile bizi dira inflazioaren hazkundea soldatena baino handiagoa den herrialdeetan, eta 820 milioi pertsona baino gehiagok (hamarretik bat, gutxi gorabehera) gosea pairatzen dute.
Olatz Prat | EITB Media
Populazio aberatsenaren % 1ek 2019ko abendutik 2021eko abendura bitartean sortutako aberastasun berriaren (42 bilioi dolar) ia bi heren pilatu ditu, Gizateriaren gainerako % 99aren ia bikoitza.
Davosen Munduko Ekonomia Foroaren hasieran Oxfam Intermonek argitaratu duen 'Aberatsenaren legea' txostenaren arabera, azken hamarkadan, % 1 aberatsenek aberastasun berriaren % 50 inguru pilatu dute.
GKEak azaldu duenez, Gizateriaren % 90 txiroenak jasotzen duen aberastasun global berriko dolar bakoitzeko, milionario batek 1,7 milioi dolar jasotzen ditu. Horrela, milmilioidunen dirutza egunean 2.700 milioi dolarreko erritmoan hazten da.
"25 urtean lehen aldiz munduan muturreko aberastasuna eta pobrezia aldi berean hazten ari dira eta testuinguru horretan ari dira biltzen eliteak", adierazi du Franc Cortada Oxfam Intermoneko zuzendariak.
Era berean, GKEak nabarmendu duenez, gutxienez 1.700 milioi langile bizi dira inflazioaren hazkundea soldatena baino handiagoa den herrialdeetan, eta mundu osoan 820 milioi pertsonak baino gehiagok (hamarretik batek, gutxi gorabehera) gosea pasatzen dute. "Emakumeak eta neskak izan ohi dira jaten azkeneak eta gutxien jaten dutenak; gosea duten munduko biztanleen ia % 60 dira horiek", azpimarratu du.
Iaz, energia eta elikadura enpresek bikoiztu egin zituzten irabaziak, eta 257.000 milioi dolar (240.000 milioi euro baino zertxobait gutxiago) banatu zizkieten akziodunei dibidenduetan; 800 milioi pertsona baino gehiago, berriz, "gosez ohera joaten dira gauero".
Espainian ere desberdintasuna gorantz
2020tik, Espainiako milmilioidunen aberastasuna 3.000 milioi dolarretan handitu da, hau da, egunean 3 milioi dolar inguru igo da, Oxfamen arabera.
Era berean, txostenaren arabera, IBEX 35eko enpresen mozkina, oro har, 2019koa baino % 63 handiagoa izan da, eta pandemia aurreko bost urteetako (2015 eta 2019 artean) emaitzen batez bestekoa baino % 55 handiagoa. 2022ko hirugarren hiruhilekoan, aurreko urteko aldi berean baino % 30 handiagoak izan ziren irabaziak.
"Enpresa handi batzuk eta superaberatsak ziurgabetasun testuinguruaz, pandemiaz eta Ukrainako gerraz baliatzen aritzeak eta prezioak eta marjinak gehiengo handi baten kontura puzteak elikatutako krisi baten aurrean gaude", adierazi du Cortadak.
Horrela, Oxfam Intermonek Espainiako Gobernuari eskatu dio "berehala bultza dezala errenta-itun bat eragile sozial guztiekin batera, soldatek inflazioaren eragin zuzena jasaten jarrai ez dezaten".
Gobernuei eskaerak
Fortuna handiei zergak % 75era igotzeko eskatu du Oxfamek bere txostenean, gero eta handiagoa den desberdintasuna murrizteko eta inflazioaren igoerak, pandemiaren azken astinduek eta lehorteen, zikloien eta uholdeen ondorioek eragindako "polikritisiaren" ondorioak arintzeko.
Ikerketaren ondorio nagusia argia da: aberatsei eta milionarioei % 5erainoko zerga aplikatuko balitzaie, urtean 1,7 bilioi dolar (1,5 bilioi euro) bildu ahal izango lirateke, eta horri esker 2.000 milioi pertsona pobreziatik atera ahal izango lirateke, gosearekin amaitzeko mundu mailako plan bat finantzatzeaz gain.