Gizartea -
HIES-aren Aurkako Mundu Eguna
GIBaren urteko diagnostiko berrien erdia baino gehiago berantiarrak dira Euskadin
Gotzone Sagardui Osasun sailburuak gogorarazi du, aurrerapenak lortu diren arren, GIBa konpondu gabeko osasun-arazoa dela oraindik, eta estigma sozialak eta diskriminazioak larriagotzen dutela.
EITB MEDIA
Europako gainerako herrialdeetan gertatzen den bezala, Euskadin GIBaren urteko diagnostiko berrien erdia baino gehiago berandu egiten dira, hau da, immunitate-sistemak kalte handia jasan duenean.
Hala azaldu du Gotzone Sagardui Eusko Jaurlaritzako Osasun sailburuak, Juan Uriarte Euskal Autonomia Erkidegoko Farmazialarien Kontseiluko presidentearekin eta Marco Imbert Euskalhiesaren presidentearekin batera, abenduaren 1eko Hiesaren Munduko Eguna dela-eta emandako prentsaurrekoan.
Sailburuak gogorarazi duenez, 2022an Osakidetzak tratamendu antirretrobiralekin 6.273 paziente artatu zituen, eta 18 milioi euro inguruko gastua egin zuen, 2021ean baino % 5,5 gehiago.
Era berean, nabarmendu du GIBaren aurreko esposizioaren profilaxiaren programaren bidez (PrEP), martxan jarri zenetik hiru urte igaro direnean 674 pertsona tratatu direla prebentzioz.
Era berean, sailburuak azaldu du prebentzio-ahalegina ikastetxeetara ere hedatzen dela, edo uda honetan preserbatiboaren erabilera sustatzeko garatutako kanpaina espezifikoen bidez.
Gotzone Sagarduik nabarmendu du Osasun Sailak eta Osakidetzak GIBaren infekzioa eta sexu-transmisiozko beste infekzio batzuk prebenitzeko eta kontrolatzeko 2022-2030 Plan Estrategikoa jarri dutela abian. Planak jarraipena ematen dio Euskadin azken hamarkadetan egindako lanari, eta, ONUSIDAren jarraibideen ildotik, 4 helburu nagusi ezartzen ditu:
Alde batetik, GIBaren eta sexu-transmisiozko beste infekzio batzuen prebentzio konbinatua sustatu nahi du, esku-hartze biomedikoak, portaerazkoak eta egiturazkoak konbinatuz. Bestetik, diagnostiko goiztiarra sustatu nahi du. Hirugarrenik, GIB infekzioaren kronikotasuna goiz tratatzea eta maneiatzea sustatzea du helburu, baita GIBa duten pertsonen bizi-kalitatea hobetzea ere, diskriminaziorik eza bermatuz.
Diagnostiko goiztiarra
Prentsaurrekoan emandako datuen arabera, Estatuan GIB infekzioa duten pertsonen % 7,7 ez daude diagnostikatuta, eta ONUSIDAren helburua 2025ean % 5era jaistea da.
Era berean, sailburuak berretsi du estigmari eta diskriminazioari aurre egiten jarraitu behar dela; izan ere, "gaur egun ere, GIBarekin bizi diren pertsonei bidegabeki eragiten diete, eta horrek, aldi berean, diagnostikoa jasotzeko zailtasunak eragiten ditu".
Bestalde, Euskal Autonomia Erkidegoko Farmazialarien Kontseiluko presidente Juan Uriartek GIBaren test azkarraren programaren eraginkortasuna nabarmendu du farmazietan. Programa hori Euskadiko 60 farmaziatan gauzatzen da, "proba horren eskuragarritasuna herritar guztientzat hobetuz eta, horrela, Erkidegoko farmaziak Osakidetzaren beraren baliabideen osagarri bihurtuz".
2009tik aurtengo irailera, programak GIBaren 32.694 test azkar egiteko aukera eman du, eta horietatik % 0,7 (224) emaitza positiboak izan dira.
Bestalde, Marco Imbertek, Euskalhiesaren presidenteak, sexualki aktiboa den biztanleriari GIBaren eta STIen aurkako proba diagnostikoak dituen azterketa erregularra sartzeko gonbita egin die, autozainketako beste estrategia bat bezala.