cerrar buscador

Txile

​
1 / 7 Hurrengoa
Pinocheten Estatu kolpeak 50 urte beteko ditu, eta Txile ez da oraindik iragana atzean uzteko gai

Pinocheten Estatu kolpeak 50 urte beteko ditu, eta Txile ez da oraindik iragana atzean uzteko gai

Eskuin muturraren gorakadarekin batera, herritarren artean interes falta nabaria dago urteurrenaren harira egingo diren ekitaldiekiko eta gertatutakoarekiko orokorrean.
Txileko Auzitegi Gorenak 7 militar erretiratu zigortu ditu Victor Jara bahitu eta hiltzeagatik

Txileko Auzitegi Gorenak 7 militar erretiratu zigortu ditu Victor Jara bahitu eta hiltzeagatik

Zigortuetako batek, 86 urteko ofizial jubilatua, bere buruaz beste egin du atxilotu eta kartzelara eraman behar zutenean.
Eskuin muturrak gidatuko du Txileko Konstituzio berria idatziko duen taldea, igandeko hauteskundeak irabazita

Eskuin muturrak gidatuko du Txileko Konstituzio berria idatziko duen taldea, igandeko hauteskundeak irabazita

50 pertsonak izango dute ardura Pinochet diktadorearen garaitik indarrean dagoen Konstituzioa ordezkatuko duen Konstituzio proiektu berri bat idazteko. Horietatik, 23 Alderdi Errepublikano ultraeskuindarrak aukeratuko ditu.
Txilek Konstituzio proiektu berria idatziko duen taldea aukeratuko du igande honetan

Txilek Konstituzio proiektu berria idatziko duen taldea aukeratuko du igande honetan

Herritarren interes faltak markatutako hauteskundeak dira, aurreko prozesuan ez bezala. Konstituzio berri baterako lehen saiakerak porrot egin zuen joan den irailaren 4an, txiletarren % 62k plebiszitu batean konstituzio-testuaren lehen proposamena errefusatu zutenean.
Pablo Neruda idazlea Txileko Estatuko agenteek pozoituta hil zen, adituen beste txosten baten arabera

Pablo Neruda idazlea "Txileko Estatuko agenteek pozoituta" hil zen, adituen beste txosten baten arabera

Poeta eta politiko txiletarraren familiak aurreratu du ikerketaren emaitza (bihar aurkeztuko dute ofizialki). Horren arabera, botulismoa eragiten duen bakterioa izan zen haren heriotzaren eragilea, ez pankreako minbizia.
Infografia: Azken 100 urteetan izan diren lurrikara indartsuenak

Infografia: Azken 100 urteetan izan diren lurrikara indartsuenak

1960an Txilen izandako lurrikara inoizko potenteena izan zen: 9,5 mailara iritsi zen Ritchen eskalan.
10 atxilotu Txilen, suteekin zerikusia dutelakoan

10 atxilotu Txilen, suteekin zerikusia dutelakoan

Hildakoak 24 dira dagoeneko, 26 pertsona daude ospitalean erredura larriekin eta mila lagun inguru zauritu dira. Ehunka pertsonak etxea utzi behar izan dute, suak 100.000 hektarea baino gehiago erre baititu.
22 dira dagoeneko Txileko erdialde-hegoaldean izandako suteen ondorioz hildako lagunak

22 dira dagoeneko Txileko erdialde-hegoaldean izandako suteen ondorioz hildako lagunak

Beste 16 pertsona larri zauritu dira. 13 urte baino gehiago damaratza Txilek lehorte luze batekin, eta ezohiko bero-bolada izaten ari da hegoaldean.
Herri asko eta ehunka etxe hustu dituzte eta 16 pertsona hil dira Txilen, suteen ondorioz

Herri asko eta ehunka etxe hustu dituzte eta 16 pertsona hil dira Txilen, suteen ondorioz

Txile hegoaldean piztutako hainbat sutek gutxienez 16 hildako utzi dituzte. Ia 200 sute zenbatu dira, eta bertako agintarien esanetan, horietako asko nahita piztuta. Oraingoz, 40.000 hektarea kiskali dira.
Bertan behera utzi dituzte Patagonian elur-jausiak harrapatutako bi euskal mendizaleen erreskate-lanak

Bertan behera utzi dituzte Patagonian elur-jausiak harrapatutako bi euskal mendizaleen erreskate-lanak

Argentinako erreskate taldeek diotenez, Amaia Agirre eta Iker Bilbao "ez daude desagertuta, arrail batean elurrak azpian harrapatuta baizik", eta euren bila joatea arriskutsuegia dela ondorioztatu dute. Hortaz, erreskatea "bukatutzat" eman dute.
Erreskate taldeak ez dira Fitz Royra abiatuko egoerak hobera egin arte

Erreskate taldeak ez dira Fitz Royra abiatuko egoerak hobera egin arte

Erreskate taldeen buruak adierazi du uneotako baldintzetan erreskate taldeetako kideen bizitza arriskuan jarriko litzatekeela. Iker Bilbao eta Amaia Agirre Patagoniako mendian desagertu ziren ostegunean, lur-jausi batek harrapatu, eta ez dago bizirik aurkitzeko esperantzarik.
Espainiako Mendi Kirolen Federazioa: Ez dago bi mendizaleak bizirik aurkitzeko itxaropenik

Espainiako Mendi Kirolen Federazioa: "Ez dago bi mendizaleak bizirik aurkitzeko itxaropenik"

Bilaketa-lanak ez dira hasi ere egin, inguru horretan arrisku handia dagoelako. Desagertutakoak Iker Bilbao (Durangokoa da, baina Abadiñon du bizitokia) eta Amaia Agirre gasteiztarra dira.
3.405 metroko Fitz Roy edo Chalten, ''mendi ketsua''

3.405 metroko Fitz Roy edo Chalten, ''mendi ketsua''

Andeetako erraldoien garaieraren erdira iristen ez den altuera izan arren, mendiak "zailtasun handiko" ospea du.
Horrelakoa da 3.405 metroko garaiera duen Fitz Roy edo Chalten mendia

Horrelakoa da 3.405 metroko garaiera duen Fitz Roy edo Chalten mendia

Andeetako erraldoien garaieraren erdira iristen ez den altuera izan arren, mendiak "zailtasun handiko" ospea du. Chalten izenak "mendi ketsua" esan nahi du, gailurra ia etengabe estaltzen duten hodeiengatik.
Bi euskal mendizale desagertu dira Patagonian

Bi euskal mendizale desagertu dira Patagonian

Fitz Roy mendian desagertu dira, hain zuzen ere, elur-jausi batek harrapatu eta gero. Haiekin zihoan beste euskal mendizale batek eman du desagerpenaren berri.
Euskal Selekzioak garaipen sendoa lortu du Txileren aurka (3-0)

Euskal Selekzioak garaipen sendoa lortu du Txileren aurka (3-0)

Euskaldunak jaun eta jabe izan dira hasieratik bukaera arte, eta Txileko selekzioa garaitu dute Mendizorrotzan Nerea Eizagirrek, Amaiur Sarriegik eta Ane Mirenek lortutako golei esker.
Urte bat geroago, Euskal Selekzioa bueltan da

Urte bat geroago, Euskal Selekzioa bueltan da

Euskal Selekzioak Txileren aurka jokatuko du astearte honetan. Juanjo Arregiren estreinaldia izango da hautatzaile moduan. Deitutako 18 jokalarietatik 14k ere lehendabizikoz jantziko dute Euskal Selekzioko elastikoa.
18 jokalariko deialdia Txileri aurre egiteko

18 jokalariko deialdia Txileri aurre egiteko

Asteartean Euskal Selekzioa Txilerekin neurtuko da Mendizorrotzan. Juanjo Arregi hautatzaileak ostiral honetan eman du partida horretara deitutako 18 jokalarien zerrenda.
Horrela geratu da Latinoamerikako espektro politikoa Lula da Silvaren garaipenarekin

Horrela geratu da Latinoamerikako espektro politikoa Lula da Silvaren garaipenarekin

Brasilgo hauteskundeen ondoren, ezkerrak pisu handiagoa irabazi du Latinoamerika osoan. 2020tik 2022ra bitartean, ezkerreko hautagaiek irabazi dituzte hauteskunde gehienak inguru horretan.
Zer gertatu zen Andeetako mendilerroan duela 50 urte?

Zer gertatu zen Andeetako mendilerroan duela 50 urte?

Gaur betetzen dira 50 urte Argentina eta Txile arteko Andeetako mendikatearen kontra hegazkin bat erori zen zorigaiztoko egunetik. 1972ko urriaren 12 hartan, Uruguaiko Aireko Armadaren 571 hegazkinak mendietako baten aurka jo zuen. 45 bidaiarietatik, 16k bakarrik biziraun zuten.
Mende erdi Andeetan hegazkin bat erori zenetik

Mende erdi Andeetan hegazkin bat erori zenetik

Istriputik bizirik atera ziren 16 pertsonetatik bakarra hil da; 2015ean izan zen, 80 urte zituela. Mendilerroan erreskatatu zutenetako bat izan zen Eduardo Strauch Urioste, 72 egunez milaka metroko altueran bizi izandako guzti-guztiak gogoratzen dituena.
Pazko uhartean izandako sute batek hainbat moai eta ehun hektarea baino gehiago erre ditu

Pazko uhartean izandako sute batek hainbat moai eta ehun hektarea baino gehiago erre ditu

100 hektarea baino gehiago eta moais izenez ezagutzen diren harrizko estatua mitikoen kopuru zehaztugabea kiskalita geratu dira. Pazko uhartea Ozeano Barearen erdian dagoen Txileko lurraldea da, Amerikako kontinentetik 3.500 kilometro mendebaldera.
Botoen % 62rekin, Konstituzio berriaren aurkako jarrera nagusitu da Txilen

Botoen % 62rekin, Konstituzio berriaren aurkako jarrera nagusitu da Txilen

Txilek ezezkoa eman dio Konstituzio berriaren proposamenari botoen % 62.5ekin, eta horrenbestez aurreko testuari eutsiko dio, Pinocheten diktaduran idatzitakoari, hain zuzen.
Milaka txiletarrek kalean ospatu dute Konstituzio berriaren proposamenaren aurkako garaipena

Milaka txiletarrek kalean ospatu dute Konstituzio berriaren proposamenaren aurkako garaipena

Bandera nazionalak zeramatzaten milaka txiletar hiriburuko eta herrialdeko beste hiri batzuetako kaleetara atera dira Konstituzio berriaren proposamena errefusatu dutenen garaipen argia ospatzera.
Gabriel Boricek Txilen prozesu konstituziogile berria bultzatzeko konpromisoa hartu du

Gabriel Boricek Txilen prozesu konstituziogile berria bultzatzeko konpromisoa hartu du

Txiletarren % 61,8k Konstituzio berriaren proposamena errefusatu dute atzo ospatutako galdeketan. Konstituzio hau 2019ko protesta-oldearen ostean demokratikoki aukeratutako konbentzio batek egindakoa zen.
Txilek ezezkoa eman dio Konstituzio berriaren proposamenari

Txilek ezezkoa eman dio Konstituzio berriaren proposamenari

Ezezkoak botoen % 62,5 jaso du. Modu horretan, herrialdeak gaur egunean duen Konstituzioari eutsiko dio, Pinocheten diktaduran idatzitakoari, alegia. Gabriel Boric herrialdeko presidenteak, bere aldetik, "Txileko herriak ozen eta garbi hitz egin du" adierazi du emaitza jakin ondoren.
Konstituzio berria onartu ala atzera bota erabakiko dute txiletarrek

Konstituzio berria onartu ala atzera bota erabakiko dute txiletarrek

Txilen, konstituzio berria onartu ala ez erabaki behar dute 15 milioi herritarrek; egungoa Pinocheten garaitik dago indarrean. Berria onartuko balitz, egun historikoa litzateke herrialdearentzat, hainbat esparrutan oso aurrerakoia bailitzateke.
Normaltasuna eta jendetza nagusi Txileko plebiszituaren lehen orduetan

Normaltasuna eta jendetza nagusi Txileko plebiszituaren lehen orduetan

Hautetsontziak itxi eta bi ordura ezagutuko dira emaitzak. Euskal Herriko 00:00ak aldera hasiko da zenbaketa.
Txile, herrialdearen oinarriak alda ditzakeen bozketaren aurrean

Txile, herrialdearen oinarriak alda ditzakeen bozketaren aurrean

Konstituzio berriak "Estatu ekologikoa" aldarrikatuko luke, eta estatu plurinazional gisa aurkeztuko litzateke, indigenen eskubideak aitortuta, besteak beste. "Guri begira daude, mundu osotik, erabili dezagun gure bozkatzeko eskubidea", esan du Boricek botoa eman ostean.
Txileko konstituzio prozesu berria ulertzeko 25 gako

Txileko konstituzio prozesu berria ulertzeko 25 gako

Txiletarrek Konstituzio berriaren alde edo aurka bozkatuko dute igande honetan, eta, onartzen bada, diktaduran idatzitakoa ordezkatuko dute. Proposamenak ez du inor axolagabe utzi bere izaera bakar eta iraultzaileagatik.
Txiletarrek etzi egingo dute erreferenduma konstituzio berria onartu ala ez erabakitzeko

Txiletarrek etzi egingo dute erreferenduma konstituzio berria onartu ala ez erabakitzeko

Konstituzio berriari buruzko prozesua aztertu dugu 'Faktoria'n, Txilen bizi den Ekain Diaz de Mendibil euskal herritarrarekin eta Euskal Herrian bizi den Mikel Zuloaga txiletarrarekin.
Gabriel Boricek Txileko presidente kargua hartu du

Gabriel Boricek Txileko presidente kargua hartu du

Gabriel Boric da Txileko presidente berria, presidente bozkatuena. Gauzatu da gobernu aldaketa, eskuinetik ezkerrera, Sebastian Piñerari lekukoa hartu dio. Belaunaldi berri bat iritsi da Moneda jauregira.
Gabriel Boric karguaz jabetu denean: Txileko herriaren eta herrien aurrean, bai, zin dagit

Gabriel Boric karguaz jabetu denean: "Txileko herriaren eta herrien aurrean, bai, zin dagit"

Jatorrizko herriei (biztanleriaren % 13) egindako keinu berri bat da. 36 urteko Boric Txileko historian buruzagi gazteena bihurtu da.
Boricek zentro-ezkerreko Gobernua iragarri du, emakumezko gehiengoarekin

Boricek zentro-ezkerreko Gobernua iragarri du, emakumezko gehiengoarekin

Txileko presidente hautetsiak kabinete berria izendatu du ostiral honetan. Emakumeekin osatu du gehienbat, eta zentro-ezkerreko zenbait alderdi tradizional ere sartu ditu.
Elisa Loncon ekintzaile maputxea, Rene Cassin saria: Gaur Txilek historia berri bat bizi du

Elisa Loncon ekintzaile maputxea, Rene Cassin saria: "Gaur Txilek historia berri bat bizi du"

Ekitaldian zehar olerki bat mapudungun hizkuntzan irakurri dute. Maputxe herriaren hizkuntza da. Poemak saritua hunkitu du.
Elisa Loncon Txileko ekintzaile eta politikariak René Cassin saria jaso du

Elisa Loncon Txileko ekintzaile eta politikariak René Cassin saria jaso du

Elisa Loncón, Txileko Konstituzio Konbentzioko presidentea, akademiko maputxea, hizkuntzalaria, aktibista eta politikaria da.
Non albistea, han ETB

Non albistea, han ETB

2021eko albiste garrantzitsuenean harian egon da ETB, eta laburbilduma osatu dugu bideo honetan.
Juanjo San Miguel

Juanjo San Miguel

Analisiak

Muturrak

Arerioa, orain arte aurkaria zena, etsai bihurtu dute alderdiek. Ez da bakarrik boto kutxetan menderatu behar, bere ideologia eta ideiak suntsitu beharra dago eta ahal izanez gero bere itzala ezabatu.
Gabriel Boricen garaipenaren gakoak

Gabriel Boricen garaipenaren gakoak

Adituen arabera, ezkerrerako bira hori oso garrantzitsua izan da, herrialdeko Konstituzioa berritzeko prozesu betean gertatzen baita. Erreferentzia-prozesua izan daiteke kontinenteko beste herrialde batzuentzat.
Gabriel Boric ezkertiarrak irabazi du Txileko Presidentetza, botoen % 55 eskuratuta

Gabriel Boric ezkertiarrak irabazi du Txileko Presidentetza, botoen % 55 eskuratuta

Datorren martxoaren 11n, 36 urte bete berritan, Gabriel Boricek Sebastian Piñera kontserbadorea ordezkatuko du herrialdeko presidente gisa.
1 / 7 Hurrengoa

  • Lurrikarak

    Lurrikarak

    Munduan izandako lurrikara eta sismoen azken orduko albisteak, eitb.eus-en.

orain albiste

Rebordinos: ''Evoleren filma ikusi duten biktima batzuen ustez, min egin dezake, baina ez du ETA zuritzen''

albisteak

Elkarrizketa Radio Euskadin

Rebordinos: "Evoleren filma ikusi duten biktima batzuen ustez, min egin dezake, baina ez du ETA zuritzen"

Erlazionatutako edukiak:

Joxean Fernandez: ''Aurtengoa historikoa da, bi emakume zinemagile donostiar sail ofizialean izango dira!''

albisteak

71. Zinemaldia

Joxean Fernandez: "Aurtengoa historikoa da, bi emakume zinemagile donostiar sail ofizialean izango dira!"

Cofidisek Gorka Izagirre fitxatu du datorren denboraldirako

Kirola

Fitxaketa

Cofidisek Gorka Izagirre fitxatu du datorren denboraldirako

Albiste gehiago

Bisitatuena

    Kargatzen ikusiena
    Kargatzen ikusiena