Bitxikeriak -

Antropologia

Musu erromantikoa duela 4.500 urte sortu zen eta hainbat gaixotasun hedatzea ahalbidetu zuen

'Science' aldizkariak argitaratutako artikulu zientifiko batek praktika horren ebidentzia orain arte uste zena baino 1.000 urte lehenago kokatu du, baina azpimarratu du seguruenik musuaren tradizioa zaharragoa dela. Halaber, nabarmendu du gaixotasunen transmisioan nahi gabeko eragina izan duela.

Bikote bat sexua praktikatzen eta musukatzen erakusten duen eredu babilonikoa. Museo Britainiarra
Bikote bat sexua praktikatzen eta musukatzen erakusten duen eredu babilonikoa. Museo Britainiarra
Bikote bat sexua praktikatzen eta musukatzen erakusten duen eredu babilonikoa. Museo Britainiarra

EITB MEDIA

Whatsapp Facebook Twitter Telegram Email

Hainbat idatzitan oinarritutako artikulu zientifiko baten arabera, musu erromantikoa Mesopotamiako lehen gizarteetan agertu zen, duela 4.500 urte, eta gaixotasun batzuen transmisioan eragina izan zuen.

Artikuluaren egileek, Troels Pank Arbollek  (Copenhaguengo Unibertsitatea) eta Sophie Lundek, (Oxfordeko Unibertsitatea), diotenez, musu erromantikoa lehenagotik izango zen ziurrenik, baina dokumentu-ebidentzia zaharrenak orain arte uste zena baino 1.000 urte lehenagokoak dira.

Artikuluak azpimarratzen du musu erromantiko-sexualen adibide ugari daudela K. a. 2500. urteko testu mesopotamikoetan, idazkera kuneiformearekin idatzitakoak buztinezko oholtxoetan.

Eufrates eta Tigris ibaien arteko lehen giza kulturak hartzen zituen antzinako Mesopotamian, gaur egun Irak eta Siria inguruan, musua intimitate erromantikoaren parte zen, baita adiskidetasunena eta familia-harremanena ere, Arbollek azaldu duenez. "Hala ere, elkar musukatzea ez da lurralde bakar batean bakarrik sortu eta handik hedatu zen ohitura bat bezala ikusi behar; aitzitik, milaka urtetan zehar kultura zahar askotan egindako praktika bat izan dela dirudi".

Ahoko gaixotasunen bilakaeran eta hedapenean izan zuen paperari dagokionez, 1 motako herpes sinplearen birusa (HSV-1) zabaltzeko, adibidez, ikertzaileek uste dute ez zela bat-bateko faktore biologiko bat izan eta horren ondorioz patogeno espezifikoen hedapena eragin zuela, zenbait ikerketak iradoki duten bezala.

Jokabide sozial eta sexualerako zuen garrantziaz haratago, musu erromantikoak bigarren mailako eta nahi gabeko eragina izan zezakeen gaixotasunen transmisioan, Science aldizkariak argitaratutako artikuluaren arabera.

Azken ikerketa paleogenomikoek erakutsi dutenez, musuen bidez transmititzen diren egungo patogenoak, VHS-1 birusa, Epstein-Barr birusa eta B19 giza parbobirusa, esate baterako, garai historiko zaharretan eta Historiaurrean ere agertzen ziren.

Arbollek eta Rasmussenek antzinako DNA laginak, artelan kulturalak eta antzinako erregistro medikoak berrikusi dituzte, musuen bidez transmititutako gaixotasunak duela gutxira arte iradoki dutena baino zaharragoak eta orokorragoak izan daitezkeela erakusteko.

Ikertzaileek gogoratu dutenez, gizakiek bi musu mota nagusi baliatzen dituzte: gurasoen adiskidetasunezko musua eta erromantiko-sexuala. Lehena gizakien arteko portaera unibertsala da denboran eta geografian zehar, baina bigarrena ez da kulturalki unibertsala; gizarte estratifikatuetan gertatzen da soilik.

Hau zure interesekoa bada, baliteke beste gai hauek ere izatea
Bitxikeriak Gaixotasunak Gizartea Eguneko albisteak Albisteak Historia