Emakumeak, familia-ekonomiaren kudeatzaile onenak

Elisabet Ruiz-Dotras Kataluniako Unibertsitate Irekiko irakasle eta finantziazio-kulturan adituak eta Neus Soler unibertsitate bereko Ekonomia eta Enpresa Ikasketen irakasle laguntzaileak emakumeek finantza-kulturan duten rolari buruzko gogoeta egin dute.

Estatistikako Institutu Nazionalaren datuen arabera, emakumeak dira etxeko lanen eta erabakien pisua eramaten jarraitzen dutenak; izan ere, datuek adierazi dute gizonek emakumeek inbertitzen duten denboraren erdia ematen dutela arlo horretan. Horrela, emakumeak dira etxearekin lotutako erosketez arduratzen direnak, eta, NBE Emakumeak erakundearen arabera, familiaren ekonomiaren kudeatzaile onenak, taldearen onura bilatzen baitute.

Elisabet Ruiz-Dotrasen esanetan, emakumeek hartzen dituzte "familiako eta etxeko erantzukizun gehienak". Horrela, azken datuen arabera, etxeko erosketak emakumeen esku geratzen dira; emakumeek etxeko bizitzarekin lotutako produktuetan 1.977 euroko gastua egiten dute, eta gizonek, berriz, 1.149koa (gizonek gehiago gastatzen dute automobiletan, teknologian eta ostalaritzan).

Adituaren arabera, "gehiegizko konfiantza finantzarioa" gizonengan emakumeengan baino handiagoa da. "Benetan dutena baino ezagutza handiagoa dutela uste dute", eta horrek "segurtasun handiagoa" ematen die, "fikziozkoa bada ere". Espainiako Bankuaren txosten batek erakutsi duenez, emakumeek finantza-ezagutzei buruzko proba batean galdera gutxiago erantzuten dituzte; era berean, gizonek gehienbat "ez dakit" erantzuten dutela ondorioztatu du. Solerren hitzetan, emakumeek "barneratuta dute finantza-kulturan gizona hobea dela", eta "segurtasunik gabe" sentitzen dira. Beste inkesta batek hori berretsi du; 55 urtetik gorako eta maila sozioekonomiko baxueneko emakumeak direla gutxien dakitela uste dutenak.

Eremu birtualean, Estatistika Institutu Nazionalaren 2019ko datuen arabera, emakumeek adierazten dute gehien erosketak linean egiteko "trebetasun edo ezagutza falta" dutela, eta ez dutela tresna hori erabiltzen "beste pertsona batek" egiten duelako.

Aitzitik, azterlan batzuek ondorioztatzen dute finantza-erakundeetan lan egiten duten emakumeek hobeto aukeratzen dutela zein mailegu finantzatu, berankortasun txikiagoa lortzen dutela bezeroengan eta barne-arauak jarraitzen dituztela.

Familia-ekonomiaren kudeatzaile onenak

Ruiz-Dotrasen hitzetan, azterketa batzuek erakusten dute emakumeak "oldarkorragoak" direla erosketetan, baina jarrera hori aldatu egiten dela inbertsioei dagokienez, arlo horretan kontserbadoreagoak baitira, are gehiago ama direnean. Azaldu duenez, horrek eragiten du egungo ekintzailetza-tasa "oso baxua" izatea gizonenarekin alderatuta. "Amaren rolak eta euren buruarekiko konfiantza faltak modu negatiboan eragiten dute ekiteko erabakian", gaineratu du.

Neus Solerrek ere amatasuna aipatu du emakumeen jokabidearen aldaketa ulertzeko giltzarri gisa. "Marketinaren ikuspegitik ikusten da ez dela hain oldarkorra, seme-alaben erantzule sentitzen delako eta ekonomikoki ere babestu behar dituela uste duelako", azaldu du.

NBEk seme-alabak emakumeen jokabidean kontuan hartu beharreko faktore gisa direla azaldu du, eta emakumeak familia-ekonomiaren kudeatzaile hoberentzat jo ditu, guztien onura bilatzen dutelako. Finantza-erabakien aurrean duten agerpenari dagokionez, Espainian pandemiaren hasieran egindako inbertsioei buruz INGk egindako azterlan batek azpimarratu du emakumeak izan zirela "kontserbadoreenak", eta adin ertaineko gizonak izan zirela ziurgabetasun egoera horretan gehien inbertitu zutenak.

Estereotipoak ez dira aldatu

Ruiz-Dotrasen ustez, estereotipoak ez dira aldatu, gizona izan delako "tradizionalki etxera soldata eramaten zuena eta bankuarekiko harremanaz arduratzen zena".

Genero-estereotipo horiek publikoak izaten jarraitzen dute (marketinaren bidez, adibidez), baina egoera aldatu egin da. "Emakumeak, oro har, ekonomikoki independentetzat jotzen du bere burua, eta horrek bere erabakiak hartzera edo bere bikotekidearekin adostera eramaten du, menpekotasunik gabe", adierazi du Solerrek. Etxe barruan aldaketa gertatzeko lan-merkatuan sartzea eta emakumeen unibertsitate-hezkuntza areagotzea funtsezkoak izan direla uste du.

Solerren esanetan, estereotipoak ezabatzeko prozesua "motela" da, eta berdintasuna lortzeko bidea luzea izango da. Oraindik existitzen dira emakumeak soilik etxeko lanak egiten erakusten dituzten iragarkiak, baina salatu egiten direla eta markek zuzendu egiten dituztela azaldu du. Arazoaren zati garrantzitsua marken irudia kudeatzen duten sailak gizonek zuzentzen dituztela dela aipatu du.