Urrezko galtzada-harriak, nazien kontzentrazio esparruak pairatu zituzten Barakaldoko 12 bizilagunen omenez

Barakaldok bat egin du Gunter Demnig artista alemaniarrak 1992. urtean martxan jarri zuen Stolpersteine proiektuarekin. Horren eskutik, urrezko galtzada-harriak jartzen dituzte nazismoaren biktimak gogorarazteko. Barakaldoren kasuan, 12 baldosa edo estropezu harri (Stolperstein, alemanieraz) ipini dituzte espaloietan, omendutako pertsonen azken bizilekuetatik gertu. 

Nicolas Martin, Juan Arregui, Luis Arranz, Eugenio Alarcia, Gerardo Moro, Martin Veiga, Demetrio Morales, Segundo Rubianes, Felix Urrutia, Emilio Cuevas, Julian Aparicio eta Jose Luis Maz oroituko dituzte.

Harriak La Siebe, Pormetxeta, Lutxana, Anbia, Foru pasealekua, Autonomia, San Juan, Ibarra, Florida, Arrandi eta Andikollano kaleetan jarrita daude.

Stolpersteine proiektuaren helburua gogoratzea da. Stolpersteine hitzak alemanieraz "estropezuaren harriak" esan nahi du, hots, asmoa da horiek zapaltzean historiarekin "estropezu" egitea, etorkizunean errepika ez dadin.

Barakaldoko ekimena Alazne ikastetxeko ikasle talde baten eskutik sortu zen, eta, ondoren, Udalak proposamena onartu, eta proiektuarekin bat egitea erabaki zuen.

Nor da nor

Gogora Memoriaren, Bizikidetzaren eta Giza Eskubideen Institutuak egindako ikerketa baten arabera, Euskal Autonomia Erkidegoko 253 pertsona deportatu zituzten nazien kontzentrazio esparruetara. 113 pertsona hil ziren, 125 bizirik irten ziren, eta ez dago gainerako 15 pertsonen inguruko informaziorik. 253 horietatik, gutxienez 12 Barakaldoko bizilagunak ziren.

Nicolas Martin (San Juan kalea, 22)

Jaiotze data: 1916/09/10

Deportazio data: 1941/04/26

Kontzentrazio eremua: Mauthausen

Heriotza data: 1941/09/04

 

Juan Arregui (Ibarra kalea, 12)

Jaiotze data: 1905/05/30

Deportazio data: 1942/09/12

Kontzentrazio eremua: Mauthausen

Heriotza data: 1945/05/05

 

Luis Arranz (Pormetxeta kalea, 30)

Jaiotze data: 1923/07/22

Deportazio data: 1944/08/06

Kontzentrazio eremua: Buchenwald

Heriotza data: 1945/04/11

 

Eugenio Alarcia (Arrandi kalea, 38)

Jaiotze data: 1914/01/04

Deportazio data: 1941/01/27

Kontzentrazio eremua: Mauthausen

Heriotza data: 02/01/1942

Gerardo Moro (Foru pasealekua, 14)

Jaiotze data: 1917/04/23

Deportazio data: 1941/01/27

Kontzentrazio eremua: Mauthausen

Heriotza data: 1942/04/16

 

Martin Veiga (Autonomia kalea, 22)

Jaiotze data: 1907/10/08

Deportazio data: Ezezaguna

Kontzentrazio eremua: Dachau

Heriotza data: 1944/06/30

 

Demetrio Morales (Florida kalea, 14)

Jaiotze data: 1914/11/29

Deportazio data: 1941/01/27

Kontzentrazio eremua: Mauthausen

Heriotza data: 1945/05/05

 

Segundo Rubianes (Andikollano kalea, 33)

Jaiotze data: 1918/04/13

Deportazio data: 1941/04/29

Kontzentrazio eremua: Mauthausen

Heriotza data: 1941/12/09

 

Felix Urrutia (Lutxana kalea, 3)

Jaiotze data: 1907/08/01

Deportazio data: 1941/01/27

Kontzentrazio eremua: Mauthausen

Heriotza data: 1941/09/23

 

Emilio Cuevas (Lutxana kalea, 38)

Jaiotze data: 1917/04/27

Deportazio data: 1944/05/24

Kontzentrazio eremua: Neuengamme

 

Julian Aparicio (La Siebe kalea, 9)

Jaiotze data: 1917/03/14

Deportazio data: 941/04/03

Kontzentrazio eremua: Mauthausen

Heriotza data: 1941/11/21

 

Jose Luis Mazo (Anbia kalea, 38)

Jaiotze data: 1918/08/18

Deportazio data: 1941/08/31

Kontzentrazio eremua: Mauthausen

Heriotza data: 1945/05/05