Legealdia 'alferrik galdu izana' egotzi dio lehendakariak Rajoyri

Euskadirekin elkarrizketa abiatzeko eta hitzarmenak lotzeko legealdia alferrik galdu izana egotzi dio Iñigo Urkullu lehendakariak Espainiako Gobernuari. Gasteizko Gobernuak Madrilekiko "jarrera arduratsua" duela gaineratu du, ez "itunpekoa".

Radio Euskadiri egindako adierazpenetan, Urkulluk argi utzi nahi izan du Estatu mailako alderdiek garbi izan beharko luketela Eusko Legebiltzarrean "hirugarren eta laugarren indar politikoak" direla. Horrek agerian uzten du, lehendakariaren hitzetan, EAEren "bereizgarritasuna".

Alderdi Popularrak Espainiako Gobernuan duen gehiengo osoa ez duela Euskadirekin harremanak sendotzeko aprobetxatu esan du; elkarrizketa abiatzeko eta hitzarmenak lotzeko alferrik galdutako legealdia izan da, Urkulluren irudiko. "Gehiengo osoa izanda, Euskadiren eta Kataluniaren bereizgarritasunak errespetatuko dituen estatu eredu bat onartzeko aukerak eskura ditu PPk", gaineratu du.

Lehendakari bezala, bere egitekoa Euskadiren autogobernua babestea eta bide horretan aurrera egitea dela esan du Urkulluk.

Batzuek Konstituzioa erreformatzeko eskatu ostean, zuhurtzia eskatu du, federalismoaren aldeko aldarriak "inolako xehetasunik gabe" egiten baitira eta, "kafea guztiontzat" babesten duen politikarekin egiten ari den bezala, "historia bateratzea" izan dezaketelako helburu.

Iazko irailetik Mariano Rajoy Espainiako presidentearekin ez duela harremanik izan esan du lehendakariak. "Espainiako Gobernuarekin oinarrizko harremana izan badugu, erakundeen arteko harremanei dagokiona", azaldu du.

Presoak eta ETAren amaiera

Bakea eta normalizazioa lortzeko bidean aurrera egiteko, Eusko Jaurlaritzaren Zuzenbidea programa tresna baliagarria eta egokia da, lehendakariaren hitzetan. Programa horretan, besteak beste, egun legeak eskaintzen dituen aukerak eta garai berrietara egokitzeko beharrak daude jasota.

Eusko Jaurlaritzak hauteskundeen ostean presoak birgizarteratzeko martxan jarriko duen programa pilotua ere aipatu du Urkulluk. Horren hitzetan, presoen "parte hartze zuzena" eskatzen duen programa bat izango da, "banakako neurriak" izango direlako.

Kezkatuta agertu da lehendakaria, ETAren aroa oraindik "behin betiko itxi gabe" dagoelako, eta "jihadismoak" sortzen duen ezinegonaren aurrean.

EH Bildurekin harremana

EH Bildurekin duten harremanaz ere hitz egin du lehendakariak. Ezker abertzaleko arduradunek "garai berriak eta diskurtso berriak" iragarri zituzten arren, orain arte "ez dute pausorik eman eragindako mina aitortzeko, eta ETAri armagabetzeko eskari zuzenik ere ez diote egin", Urkulluren hitzetan.

EH Bilduk uste badu ETAri "desarmea eskatzea eta egindako kaltea onartzea" bere iraganari uko egitea dela, "ez dio bere buruari mesede handirik egingo", lehendakariaren iritziz.

ETAri buruz, Urkulluk onartu du talde armatuaren desegiteaz baino, "armagabetze azkar eta eraginkorraz" ari direla orain, "terrorismoaren amaiera ordenatu bat errazteko". Horren harira, Espainiako Gobernuari ETAren armagabetzean inplikatzeko eskatu dio. ETAko presoei ezarritako kartzela politikan ere, aldaketak premiazkotzat jo ditu Urkulluk, bakea lortzeko bidean aurrera egin nahi bada. "Legea bete eta banaka gizarteratzeko prozesuak" abiatu beharko liratekeela esan du.

Jonan Fernandez Eusko Jaurlaritzako Bake eta Bizikidetzarako idazkariak orain arteko bideari eutsi, eta, "hala eskatuz gero", presoekin harremanak izaten jarraituko duela gaineratu du. Gasteizko Gobernua "mundu osoarekin hitz egiteko prest dago", esan du, eta, iraganean, Espainiako gobernuek, PP eta PSOE agintean zeudenean, ETArekin hitz egin zutela gogoratu du.

"PSE-EEren oposizioa arduratsua da"

Sozialistei dagokienez, Urkulluk azpimarratu du PSE-EE "oinarrizko gaietan oposizio arduratsua" egiten ari dela. Datozen udal eta foru hauteskundeen emaitzek Eusko Jaurlaritzaren hitzarmen politikan eraginik ez dutela izango adierazi du.

Estatuan betidanik ezagutu izan den alderdi-bitasunaren garaia amaitu dela uste du lehendakariak, eta Euskadin beti "kolore askotako itunak" egin direla nabarmendu du.

Hala, PSE-EErik ekonomia indarberritzeko lotutako programa ekarri du gogora. 2016ra arte martxan dagoen programa dela adierazi du, eta "kolore ezberdinetako aldundietako gobernuekin ere" akordioak lortu dituztela gaineratu du.

Hauteskunde orokorrak

Hauteskunde orokorrei buruz galdetuta, lehendakariaren iritzian, Euskadirentzat emaitzarik "onena" euskal bereizgarritasuna errespetatuko lukeen alderdi batek irabaztea litzakeela esan du, eta PSOEren "eredu federal uniformea" PPrena baino hobea izatea zalantzan jarri du.

Jihadismoaren mehatxua

Jihadismoari buruz ere hitz egin du lehendakariak. Euskadin egoera "kontrolpean" dagoela esatea "gehiegi esatea" litzakeela onartu du, "aurreikusi ezin den zerbait" delako.

Jihadismoaren kontrako borrokan, baina, Ertzaintza polizia integral gisa onartzeko eskatu dio Espainiako Gobernuari.