Astearte honetan lurperatuko dute Manuel Fraga, Coruñan

Manuel Fraga Iribarne astearte honetan lurperatuko dute Perbes herrian, Coruñan, arratsaldeko 17:00etan.

PPren fundatzailea igandean zendu zen, Madrilen, 89 urte zituela. Hil-kapera Madrilgo Argüelles auzoko bere etxean jarri dute astelehen honetan, eta, egun osoan zehar, hainbat politikari eta pertsona ezagun gerturatu dira bertara, tartean Errege-erreginak, Elena infanta, Mariano Rajoy presidentea, Jose Maria Aznar presidente ohia, PPko hainbat ministro, buruzagi eta ordezkari, Alfredo Perez Rubalcaba PSOEko hautagaia, eta Kongresuko eta Senatuko presidenteak.

Larunbatean, Fragaren aldeko elizkizuna egingo dute Santiagoko katedralean.Fraga Espainiako historia hurbileko pertsonaia garrantzitsuenetakoa izan da. Izan ere, zeregin erabakigarria izan du diktaduran, trantsizioan eta demokrazian.

Fragak ez du inoiz inor epel utzi: faxista, espainiar handia, gizon langilea, Francoren kolaboratzailea... Haren ibilbidean jaso dituen deskribapenak askotarikoak izan dira, agintean egon baita beti, diktaduran zein demokrazian.

Francoren ministro izatetik, Konstituzioaren sortzaileetako bat izatera pasatu zen. Batzuen ustez, demokrazia errotzen lagundu zuen; beste batzuen ustez, demokrazia usteldu zuen.

2011n politika utzi zuen arte, Fraga Europako politikari zaharrena izan da. Beti esan da Fraga ez dela inoiz igo autobus batera, 60 urtez ibilgailu ofizialetan mugitu baita.

Galizian, hainbat gehiengo oso pilatu zituen 'Prestige' petrolio-ontziaren ondorioz hauteskundeetan babesa galdu zuen arte. Dena dela, harrezkero haren lurraldeari lotuta lan egiten jarraitu zuen, senatari autonomiko izan baitzen.

Iragan frankista izanik, askok deitoratu egin dute justiziaren aurrean agertu ez izana.

Gasteizko eta Jurramendiko sarraskiak

Euskadin, ez da ahazten Gobernazio ministro (gaur egungo Barne Ministerioa) izanda 1976ko martxoaren 3ko gertakizunen harira izan zuen erantzukizun politikoa. Egun horretan, Poliziak bost langile hil zituen Gasteizen, eliza batean egiten ari ziren batzar batean indarrez sartuta.

Lau hilabete baino ez ziren pasatu Franco hil zenetik. Hiru hamarkada baino gehiago dira harrezkero, baina oraindik ez dute inor zigortu sarraski horregatik.

Haren agintaldiko beste puntu ilun bat Jurramendiko gertakizuna izan da. 1976an ere jazo zen, maiatzean. Orduan, frankistek eta mertzenario faxistek tiro egin zuten kalisten erromeria baten aurka, eta bi pertsona hil zituzten.

Palomaresko bainua

Fragaren irudi ospetsuenetako bat AEBetako enbaxadorearekin batera Palomaresen egin zuen bainua da.

1966 urtea zen, eta garai horretan Francoren Erregimeneko Informazio eta Turismo ministro zen. Egun batzuk lehenago, arma nuklearrak zituen hegazkin militar estatubatuar batek istripua izan zuen eta hainbat hondakin erori ziren herri horretan. Bainu horrekin, urak ez zeudela kutsatuta erakutsi nahi izan zuen.

"Istiluen aurkako poliziak sar daitezela!"

Fraga informazio iturri oparoa izan da hedabideentzat, hainbat bitxikeriren protagonista izan baita, eta hainbat esaldi polemiko esan baititu.

Adibidez, hauteskunde ekitaldi batean, hainbat pertsona agurtzen hasi zen, tartean denda bateko maniki bat.

Piztu zituen polemiken artean, homosexualei "gauzak alderantziz" egitea leporatu zienekoa; zer bozkatu ez dakitenak emakumeekin alderatu zituenekoa ("Zenbat gizonekin sexu harremanak izan dituzten galdetzen badiezu, ez dute inoiz egia esango"); edo ekologisten aurka egin zuenekoa ("Haiengatik izango balitz, Altamirako haitzuloetan egongo ginateke oraindik").

Beste hainbat esaldirekin haren izaera zorrotza erakutsi zuen, Gobernazio ministro izanda "Kalea nirea da" esan zuenean edo ikasle protesta baten aurrean "Istiluen aurkako poliziak sartzea" eskatu zuenean, kasu.

Eskuinaren erreferentea

Manuel Fragari sektore gehienetatik aitortzen zaizkioten lorpenen artean, eskuina batu izana eta muturreko eskuinak 'zibilizatu' izana daude.

Manuel Fragak hainbat urte zeramatzan gaixorik, eta 89 urte zituela hil da, hari egotzitako esaldi bat betez: "Txirrindularien antzekoa naiz: gelditzen banaiz, erori egiten naiz".