Eduardo Chillida

"Efemerideak" sailaren barruan, Correosek "Eduardo Chillidaren jaiotzaren 100 urte" izeneko zigilua atera du. Zigiluak 2,20 euroko posta-balioa du eta 116.000 tirada du.

Ate irekien asteburua eskainita ospatu du Eduardo Chillidaren museoak artista donostiarraren jaiotzaren mendeurrena. Gainera, zorioneko daude: Arte Ederretako Merituaren Urrezko Domina eman dio Espainiako Gobernuak aste honetan Chillida Lekuri.

Eduardo Chillida eskultoreaen famili osoa Haizearen Orrazian bildu da, artistaren jaiotzaren mendeurreneko ekitaldiei hasiera emateko. XX. mendeko euskal artearen protagonista nagusietako bat izan zen.

Eduardo Chillidaren bilobak aitona oroitu du Chillida-Leku museoan. Haren jaiotzaren mendeurrenean, bere lanaren eta figuraren inguruan sortu den giroarekin pozik eta harro agertu da familia.

2024ko urtarrilaren 10ean bete da mende bat Eduardo Chillida, Euskal Herriko artistarik esanguratsueneko bat jaio zela. Espazioarekin eta hutsarekin elkarrizketan eman zuen ia bizitza osoa. Donostiako Haizearen Orrazia da bere obrarik ezagunenetako bat.  

100 urte dira Eduardo Chillida donostiar eskultorea, XX. mendeko euskal artearen protagonista nagusietako bat, jaio zela. Haren obraren zertzelada batzuk bildu ditugu.

Eduardo Chillida da euskal artistarik unibertsalenetako bat; munduko hiri askotan ikus daitezke bere eskultura erraldoiak, izan altzairuzkoak edo hormigoizkoak. Kiroletik arkitekturara egin zuen salto, eta arkitekturatik artera. Urtarrilean 100 urte beteko dira jaio zenetik.

Artista donostiarrak 1966an sortu zuen taldea Amable Arias, Rafael Ruiz Balerdi, Nestor Basterretxea, Eduardo Chillida, Remigio Mendiburu, Jorge Oteiza eta Jose Luis Zumetarekin batera. Donibane Lohizuneko bere etxean hil da 91 urte zituela.

"Eduardo Chillida. Grabitazioak" erakusketa Austriako Krems hirian egongo da ikusgai irailaren 24ra arte.

Erakusketak "Gravitation" izena dauka eta 80 lanek osatzen dute. Bertan, marrazki linealak, gainazalarekin lotutako collageak, erliebean grabatutakoak edo paper gainean zintzilikatutako lanak ikusi daitezke. Eskultorearen familiarekin eta Chillida Leku museoarekin elkarlanean egin da erakusketa.

Arte Ederren Bilboko Museoak laga dio Chillidaren eskultura erraldoia Hernaniko museoari, eta 13 tonako pieza bertan egongo da ikusgai Bilboko arte espazioko lanek irauten duten bitartean.

"Topagunea IV" (1973) eskultura martxoaren 30etik aurrera egongo da ikusgai Hernaniko museoan urtebetez, Bilboko museoko lanak egiten dituzten bitartean.

Txillidaren eskultura bat da denetan obrarik garestiena, 3,7 milioi eurokoa. Hori, ez da momentuz erosi, bai ordea beste asko. Artea izaten da dirudunen babeslekua egonkortasun ekonomikorik ez dagoenean.

Guggenheim Museoak Eduardo Chillida donostiarraren "Besarkada XI" eta "Aholkua espazioari V" eskulturak jarri ditu bere kanpoko terrazan. Horretarako tamaina handiko bi garabi erabili behar izan dituzte.

Gaur betetzen dira 20 urte Eduardo Chillida, mundu osoan miresten den eskultorea eta dudarik gabe euskal artistarik handienetakoa hil zela. Chillida hil baino bi urte lehenago, 2000. urtean, ireki zen Chillida Leku, artistaren ondare eta izpirituaren gordelekua.

1924. urtean Donostian jaioa, arkitektura kasketak hasi zituen, baina berehala nabarmendu zen eskultore gisa Parisen. Gerora Euskal Herrira itzuli, eta XX. mendeko artistarik nabarmenetako bat bilakatu zen.

Eskulturaren Euskal Eskolako eta Gaur taldeko kidea izan zen Ugarte, Nestor Basterretxea, Jorge Oteiza eta Eduardo Chillidarekin batera. 12 urterekin egin zuen lehen koadroa eta lanean jarraitzen du oraindik.

Haren biloba Mikel Chillidak azaldu du arkitektura ikasten hasi zela, baina disziplina hori erantzunetan oinarrituta zegoela uste zuen eta berak galderak atsegin zituen.

Basque Wine markak biltzen dituen edariak, Arabako Errioxako ardoa, eta Euskadin ekoitzitako txakolina, sagardoa eta garagardoa, Eduardo Chillida izenari lotuta egongo dira aurrerantzean. Chillida-Lekuko “Lurra” kafetegira hurbiltzen diren bisitariek eskura izango dituzte.

Antoni Tàpies katalanak 80-90eko hamarkadetan egindako lanak ikusgai daude Zabalaga baserrian. Nausica Sanchez Chillida Lekuko Hezkuntza arduradunak erakusketaren informazio gehiago eman digu.

20 urte joan eta gero, Zabalagan, Eduardo Chillidak asko miresten zuen San Joan Gurutzetakoaren kantika espirituala entzun da Amancio Pradaren ahotsean.

Chillidari omenaldi gisa, Zarak artista donostiarraren obren irudiekin kamiseta eta sudadera bilduma bat jarri du salmentan. Arrakasta handia izan du ekimenak.