cerrar buscador

Zientzia

1 / 30 Hurrengoa
Garikoitz Azkona: Beldurra kentzen laguntzen duen molekula identifikatu dugu

Garikoitz Azkona: "Beldurra kentzen laguntzen duen molekula identifikatu dugu"

Coimbra-ko (Portugal) unibertsitateko ikelariekin elkarlanean aritu da EHUko psikobiologia saileko ikerlaria. Aurkikuntza urrats garrantzitsua da gaitz psikiatriko ohikoenak tratatzeko botikak lortzeko bidean.
Emakume zientzialariak eta Teknopolis

Emakume zientzialariak eta Teknopolis

Teknopolisek, ETBren zienztia saioak, 25 urte bete ditu. Nagore Rementeria eta Iñaki leturia izan ditugu bide luze honi buruz hizketan. Gainera, "Norteko Ferrokarrilla" saioan elkarrizketatu ditugun emakume zientzialarien hitzekin erreportajea osatu dugu.

Zein da emakumeen egoera zientzia arloan?

Zein da emakumeen egoera zientzia arloan?

Emakumeen Nazioarteko Egunean Ana Galarraga zientzia komunikatzailearekin egon gara. Emakumeek zientzian bizi duten egoeraz hitz egin digu eguneko errezeta egiten dugun bitartean.

Satlantis enpresa bizkaitarrak arrakastaz jaurti du Horacio satelitea

Satlantis enpresa bizkaitarrak arrakastaz jaurti du Horacio satelitea

Satlantisek, lurra behatzeko teknologia aurreratuen hornitzaileak, arrakastaz jaurti du Horazio satelitea, dagoeneko zabalduta eta orbitan dagoena.

Adime artifizial generatiboa

Adime artifizial generatiboa

Arantza Del Pozo (Vicomtech) eta Joseba Laka (Tecnalia), adimen artifizial generatiboaz. Txatbotak, irudigintza, programazio automatikoa eta gehiago. Gainera, Elhuyar aldizkariaren azken zenbakiaren berri eman digu Ana Galarragak. 

Zientzia egitea surfean aritzea bezalakoa da guretzat

"Zientzia egitea surfean aritzea bezalakoa da guretzat"

Aran Garcia Lekue Ikerbasqueko ikerlaria izan dugu gonbidatu Faktorian. Zientziaren berrikuntzez, euskal emakume zientzialaria izateaz, eta euskal eta atzerriko talentua erakartzeaz aritu zaigu.
'Antiquity' aldizkariak Irulegiri buruzko ikerketa osoena argitaratu eta berritasunak ekarri ditu

'Antiquity' aldizkariak Irulegiri buruzko ikerketa osoena argitaratu eta berritasunak ekarri ditu

Artikulua nazioarteko aldizkarian argitaratzeak bultzada berria eman dio ikerketa arkeologikoari eta Mattin Aiestaran Aranzadi Zientzia Elkarteko arkeologoaren taldeak erabilitako metodologia "zorrotza" balioan jartzen du.
EAJk zientzian ''hesiak gailendu'' eta ''emakumezko erreferenteak'' sortzeko konpromisoa agertu du

EAJk zientzian ''hesiak gailendu'' eta ''emakumezko erreferenteak'' sortzeko konpromisoa agertu du

Maitane Ipiñazar hautagai jeltzaleak esan du politika feministak sustatuko dituela emakumeen "ahalduntzea" indartzeko eta zientziaren arloan "protagonistak" izateko.

Emakume zientzialarien lana goraipatu dute Zarauzko hainbat dendatan

Emakume zientzialarien lana goraipatu dute Zarauzko hainbat dendatan

Edurne Gastón Elhuyarreko kideak lagundurik, Emakume Zientzialarien egunarekin bat egin duten dendetara bisita egin du Amaraunak. Euskal Herrian zein nazioartean nabarmenak diren zientzialarien berri jakin nahi izan dugu.
Emakume Zientzialarien Eguna

Emakume Zientzialarien Eguna

Otsailaren 11 Emakume Zientzialariaren Eguna denez, saio berezia izan dugu. Batetik, Donna Strickland izan dugu, Fisikako Nobel sariduna 2018an. Gainera, Eli Alberdi eta Lide Arana izan ditugu haien arloetan emakumeen egoera aztertzeko. 

EITBk bat egingo du asteburuan Zientziako Emakume eta Nesken Nazioarteko Egunarekin

EITBk bat egingo du asteburuan Zientziako Emakume eta Nesken Nazioarteko Egunarekin

"Teknopolis" saioak emakumeak erakartzeko zientzia nola aldatu del aztertuko du; ETBko albistegietako lantaldeak Mercedes Maroto-Valer zientzialari gasteiztarra elkarrizketatuko du, eta Radio Euskadiko "Más Que Palabras" saioak, berriz, Marta Alonso Roldán biologo eta ikertzailea.
Emakumeak dira nagusi osasun arloko ikasketetan, baina ingeniaritzan gutxiengoa dira

Emakumeak dira nagusi osasun arloko ikasketetan, baina ingeniaritzan gutxiengoa dira

Matrikulen % 78 emakumezkoenak dira Osasun zientzietako ikasketetan, baina ingeniaritzan eta arkitekturan ez dira % 29ra iristen. Emakumezko ikertzaileen kopurua % 35,7 hazi da hamarkada batean.
Hezur bat aztertuta, datu asko lor daitezke; besteak beste zer jaten zuen izaki horrek

"Hezur bat aztertuta, datu asko lor daitezke; besteak beste zer jaten zuen izaki horrek"

Arkeologian sakontzen saiatu gara Amarauna saioan eta horretarako Maite Iris eta Aitziber Gonzalez arkeologoak gonbidatu ditugu Gasteizko estudioetara. Euren lan-esparruaz aritu zaizkigu, lan tresnez, egitekoez edota zenbaitetan eman behar izaten dituzten azalpen eta argibideez.
Hemoglobinaz eta CRISPR teknikaz

Hemoglobinaz eta CRISPR teknikaz

Hemoglobinaz eta CRISPR teknikaz aritu gara Lide Arana EHUko biokimikariarekin.

Elon Muskek iragarri du lehen aldiz txipa ezarri dutela gizaki baten garunean

Elon Muskek iragarri du lehen aldiz txipa ezarri dutela gizaki baten garunean

Muskena den Neuralink enpresaren arabera, mugikortasuna galdu duten pertsonei pentsamenduen bidez gailu elektronikoak kontrolatzeko modua emango die produktuak. Tximinoekin egindako esperimentazio fasean, animalia batzuen heriotza eragiteagatik ikerketapean dago Neuralink konpainia.
Erik Isasmendi: Oilaskoa jaten dugunean, dinosauro bat jaten ari gara

Erik Isasmendi: "Oilaskoa jaten dugunean, dinosauro bat jaten ari gara"

EHUko Paleontologia eta Geologia sailekoa da Erik Isasmendi, eta Euskal Herrian bizi izan ziren dinosauroak ikertzen ari da. Lañuko aztarnategian aurkitutako aztarnekin egin du ikerketa eskoriatzarrak.
Nola aplika daiteke matematikako jokoen teoria onkologian?

Nola aplika daiteke matematikako jokoen teoria onkologian?

EHUko Annick Laurellerekin aztertu dugu matematikako jokoen teoria onkologian nola aplikatu.

Odol-analisi batek alzheimerra % 95eko zehaztasunez diagnostikatzeko aukera ematen du

Odol-analisi batek alzheimerra % 95eko zehaztasunez diagnostikatzeko aukera ematen du

Ikerketa honek baieztatu du fosforilatutako TAU 217 proteinak (p-tau217) patologia identifikatzeko zehaztasun handia erakusten duela. Suedian batez beste 66,3 urte dituzten 786 pazienteren laginetan oinarritzen da azterketa.
Linguatec-AI proiektua

Linguatec-AI proiektua

Josu Aztiria (Elhuyar), Linguatec-AI proiektuaz: katalanaren, aragoieraren, okzitanieraren eta euskararen garapen teknologikoa adimen artifizialaren bidez. 

Ikerketa batek covid iraunkorra eragiten duen sistema immunologikoaren akatsa atzeman du

Ikerketa batek covid iraunkorra eragiten duen sistema immunologikoaren akatsa atzeman du

'Science' aldizkariak kaleratutako ikerketaren arabera, gaixoek disfuntzioak dituzte proteina kopuruan, eta horren eraginez, euren erantzun immunologikoa ez da berdina. Aurkikuntzari esker, eritasun horren diagnostikoa eta tratamendua hobetzeko gai izango direlakoan daude zientzialariak.
Izotz biltegi handiak aurkitu dituzte Marten

Izotz biltegi handiak aurkitu dituzte Marten

Europako Espazio Agentziaren Mars Express zundak 20 urte daramatza Marte esploratzen, eta baieztatuko balitz, planeta gorriaren ekuatorean aurkitutako ur kantitate handiena litzateke.
Inoiz ikusitako zulo beltz zaharrena atzeman dute, James Webb teleskopioaren bitartez

Inoiz ikusitako zulo beltz zaharrena atzeman dute, James Webb teleskopioaren bitartez

Big Bangetik 400 milioi urtera detektatutako zulo beltzak, gainera, orain arte ezagututako erritmoa baino askoz azkarrago jaten du materia.
Glutenak hestean eragiten duen inflamazioa ekiditen duen konposatu naturalaz

Glutenak hestean eragiten duen inflamazioa ekiditen duen konposatu naturalaz

Ainara Castellanos eta Ane Olazagoiria EHUko ikertzaileekin aritu gara glutenak hestean eragiten duen inflamazioa ekiditen duen konposatu naturalaz.

''Gure hondartzetan jasotako plastikozko pinportak ez dira Galiziakoak''

''Gure hondartzetan jasotako plastikozko pinportak ez dira Galiziakoak''

Oihanek Cabezas AZTIko ikerlariak baieztatu du gure hondartzetan jasotako pelletak ez direla Toconao ontziak galdutakoak. Hurrengo lau egunetako aurreikuspenen arabera, ez du uste plastiko hondakin haiek gurera iritsiko direnik.

Behi eta ardientzako pentsu merkeago eta jasangarriago bat sortu dute kafe hondarrak erabilita

Behi eta ardientzako pentsu merkeago eta jasangarriago bat sortu dute kafe hondarrak erabilita

AZTI teknologia zentroak ikerketa egin du kafe hornitzaile, biltzaile eta abeltzainen partehartzearekin. Frogatu dutenez, kafe hondarrak ganaduaren dietan sar daitezke. % 100ean euskal pentsua izango den hori 1-2 urteren buruan egon liteke merkatuan, sustatzaileen arabera.

Loditasunaren kontrako botiken urre gorria

Loditasunaren kontrako botiken urre gorria

Obesitateari aurre egiteko belaunaldi berriko botikek iraultza ekarri dute. Iraultza medikua, hasteko. Baina, luzera begira, gizartearen kontsumo ohiturak ere aldaraz ditzakete. Eragin ekonomiko handia izango dute.
Robotak eta testu zaharrak

Robotak eta testu zaharrak

Xabier Monasteriorekin aritu gara roboten lehen aipamenaz euskarazko edizio batean. Gainera, "Lateral" podcastaz ere aritu gara.

Hezkuntza eta kuantika

Hezkuntza eta kuantika

Zientzia eta teknikari buruz jakin beharreko guztia, Gillermo Roak aurkeztuta, Elhuyar Fundazioarekin elkarlanean. Azken asmakizunak, ikerkuntza, ikertzaileak... Zientziaren inguruan zer ari den mugitzen jakin nahi? Ostiraletan 22:00etan, eta igandeetan bazkalostean.

3D inprimagailuan egindako hirugiharra, foiea eta hegaluzea jaki tradizionaletatik bereiztea erraza al da?

3D inprimagailuan egindako hirugiharra, foiea eta hegaluzea jaki tradizionaletatik bereiztea erraza al da?

Euskaldunei asko gustatzen zaigu jatea; areago, ondo jatea gustatzen zaigu. Baina betiko janaria edo 3D inprimagailu batek egindako janaria bereizteko gai izango ote ginateke? Iñigo Agirrek eta Mikel Perezek dastaketa egin dute itsu-itsuan Coccus etxeko 3D janariarekin.

Gizakiak beldur handiagoa eman beharko liguke adimen artifizialak baino

"Gizakiak beldur handiagoa eman beharko liguke adimen artifizialak baino"

Adimen artifiziala gizakia baino adimentsuagoa izango al da? Kolokan al daude gizakion lanpostuak? Erakundeek AI kontrolatu beharko lukete? Horrelako galderak egin dizkio IYMC nazioarteko matematika lehiaketan Espainiako onena izan den Alain Castillo 15 urteko ikasleak Gorka Azkune ikerlariari
Idoia Mujika: ibilbide zientifiko bat

Idoia Mujika: ibilbide zientifiko bat

Idoia Mujika Materiaren Fisika Zentroko komunikazio arduradunari elkarrizketa pertsonala egin diogu: ibilbide zientifiko bat.

Minbiziaren aurkako botika donostiar bat gizakiengan probatzea onartu du Txinak

Minbiziaren aurkako botika donostiar bat gizakiengan probatzea onartu du Txinak

Sendagaiak aldaketa kimikoa eragiten du zeluletan, minbizia hedatzea saihestuta. Quimatryx enpresa donostiarrak garatu du eta, horren ustez, 2028-2029an egon daiteke salgai Asiako herrialdean. Dena dela, konpainiak ez du baztertu AEBn, Europan edo Japonian merkaturatzea.
Gizentasunaren aurkako botikak, urteko aurrerapen zientifiko garrantzitsuena 'Science' aldizkariaren arabera

Gizentasunaren aurkako botikak, urteko aurrerapen zientifiko garrantzitsuena 'Science' aldizkariaren arabera

2023an hainbat saiakuntza klinikok erakutsi dute argaltzeko ez ezik, bihotzeko gutxiegitasuna, bihotzekoa edo iktusa izateko arriskua gutxitzeko balio duela.
2023ko EITB Maratoiak minbiziaren ikerketarako 908.000 euro baino gehiago bildu ditu elkartasun egun handian

2023ko EITB Maratoiak minbiziaren ikerketarako 908.000 euro baino gehiago bildu ditu elkartasun egun handian

2023ko EITB Maratoiak egun handia bizi izan du ostegun honetan, abenduak 14, "Minbiziaren Aurka Aukera Berriak" lelopean. Urtero bezala, egun berezia izan da, eta bertan bildu diren 908.000 euroak minbizia ikertzera bideratuko dira.

''Bikote Bionikoa''k lortu al du bihotz-taupadak kontrolatzea parapentean akrobaziak egiten zituen bitartean?

''Bikote Bionikoa''k lortu al du bihotz-taupadak kontrolatzea parapentean akrobaziak egiten zituen bitartean?

Mikel Perez eta Iñigo Agirre parapentean akrobaziak egiten aritu dira. Erronka honako hau zen: ahalik eta erlaxatuen egotea. Beraz, bihotz-taupadak hobekien kontrolatzen zituena zen irabazlea. Nork lortu du lasaien egotea?

Giza-giroskopioan hainbat buelta eman ondoren nork lortu du gutxien zorabiatzea, Iñigok ala Mikelek?

Giza-giroskopioan hainbat buelta eman ondoren nork lortu du gutxien zorabiatzea, Iñigok ala Mikelek?

Giza-giroskopioan hainbat bira eman ondoren, baloia saskiratu behar zuten Mikel Perezek eta Iñigo Agirrek. 3 aldiz saiatu da bakoitza, eta baloi gehien saskiratzen zituena zen irabazela. ABAk dioenez, begiak itxita egonda gutxiago zorabiatzen gara. Nork irabazi du erronka?

Urduritasuna alde batera utzi eta haize-tunel batean hegan egiten disfrutatu du gure ''Bikote Bionikoa''k

Urduritasuna alde batera utzi eta haize-tunel batean hegan egiten disfrutatu du gure ''Bikote Bionikoa''k

Hegan egitea da gizateriaren amets nagusietako bat. Amets hori betetzeko, Madrilera joan dira Mikel Perez eta Iñigo Agirre haize-tunel batean hegan egitera. Hasieran biak ala biak urduri egon diren arren, esperientzia paregabea izan da bientzat eta ederki gozatu dute.

Agatha Christie-ren pozoiak: beronala

Agatha Christie-ren pozoiak: beronala

Mentxu Aiertzarekin, Agatha Christie-ren pozoiak: gaurkoan, beronala. Gainra, Ugo Mayorrek Inpakta aldizkariaren jaiotzaz hitz egin du. 

Euskarazko zuzentzaile gramatikala adimen artifizial bidez eta datu gutxitatik egindakoa

Euskarazko zuzentzaile gramatikala adimen artifizial bidez eta datu gutxitatik egindakoa

Muitze Zulaika (Orai ikerketa zentroa): euskarazko zuzentzaile gramatikala adimen artifizial bidez eta datu gutxitatik egindakoa.

Kostaldeko herriak egokitzea eta arrantzontzien deskarbonizazioa, etorkizun hurbilerako bi erronka

Kostaldeko herriak egokitzea eta arrantzontzien deskarbonizazioa, etorkizun hurbilerako bi erronka

Uholdeak izateko arriskua handitzea izango da kostako herrietan biziko dugun eraginetako bat. Nola lortu kalteak gutxitzea? Bestetik, arrantzaleek urrunago joan beharko dute lanera eta horrek kutsadura handituko du. Konponbideak bilatzeko AZTIk hainbat erakunderekin lanean dihardu. 

1 / 30 Hurrengoa

  • Droneen albisteak

    Droneen albisteak

    Zein erabilera pribatu edo profesional dute piloturik gabeko aireontziek?

  • Klima-aldaketa

    Klima-aldaketa

    Munduko klima-aldaketari buruzko azken orduko albiste guztiak, eitb.eus atarian

ARGAZKIAK